Urgentie

By | 6 januari 2020

Ik heb het eigenwijze duidelijk niet van een vreemde. Mijn vader, die in 2015 op 82-jarige leeftijd overleed, wilde nooit iets van medische bijstand weten. Zelfs toen hij van voren nauwelijks meer wist of hij van achteren nog leefde mankeerde hem volgens eigen zeggen niks. Zich onder behandeling van een arts laten stellen? Welnee, ben je gek! Mijn moeder is uit hetzelfde hout gesneden. Al even onbuigzaam. Lastig voor haar omgeving. En misschien nog wel véél lastiger voor zichzelf. Zeg nou zelf: waarom zou je niet net zolang met heupklachten verder strompelen totdat de kom compleet is weggesleten en de pijn niet meer te harden valt?

Wie gehinderd wordt door zoveel stijfkoppigheid als mijn moeder, maakt het zichzelf niet altijd even makkelijk. Op 83-jarige leeftijd wil het lichaam logischerwijs niet meer altijd wat de geest wil. Voor mijn moeder valt moeilijk te verkroppen dat ze geen achttien meer is, maar de tachtig al is gepasseerd. Het valt ook niet mee als je iedereen om je heen naar het kerkhof hebt moeten brengen, als je als enige van je eigen generatie overblijft. Wanneer tot overmaat van ramp zo’n rotheup je steeds minder mobiel maakt, dan kan ik me goed voorstellen dat het leven niet altijd een pretje meer is. Nogal moeilijk voor rede vatbaar zijn helpt evenmin mee.

Nee hoor, een rollator had zíj niet nodig. Totdat het ding er eenmaal was en het bij nader inzien toch wel een handig hulpmiddel bleek om de dagelijkse tocht naar de buurtsuper te overbruggen. Een bed neerzetten in de woonkamer hoefde ook al niet toen de trap naar haar slaapkamer zich ontpopte tot een onoverkomelijke horde. Halsstarrig volharden in dat ze de nacht ook prima kon doorbrengen in een bekwaam fauteuil. Die stoel zat zo lekker en ontlastte haar pijnlijke been. Nee joh, dat ging prima. Toen het echt niet verder ging en ze de ene voet nauwelijks nog voor de andere kon zetten, bleek dat bed in de huiskamer toch best wel handig.

Maar naar welgemeende raad van anderen luisteren? Nee, dat is aan mijn moeder niet zo besteed. Dat is nooit haar sterkste punt geweest. Of misschien beter gezegd: ze vindt het bezwaarlijk anderen lastig te vallen met haar sores. Trots? Niet afhankelijk willen zijn van anderen? Alles zelf beter denken te weten? Zulke dingen spelen ongetwijfeld mee. In de laatste weken van het jaar viel er geen land meer met haar te bezeilen. Wat ook niet zo vreemd is toen ze, zoals naar pas later bleek, het overzicht compleet kwijtraakte bij de almaar verder uitdeinende voorraad pillen, pijnstillers en kuren die ze kreeg voorgeschreven. Maar ja, waarom bij het minste of geringste bij iemand aan de bel trekken? Nergens voor nodig toch.

Op Derde Kerstdag kon het niet langer. De in allerijl opgetrommelde huisarts toont zich onverbiddelijk. Het is onverantwoord haar langer thuis te houden. Probeer tussen Kerst en de jaarwisseling echter maar eens ergens tijdelijke opvang te regelen in een plaats met 160.000 inwoners. Hoe hoog de nood ook moge zijn, Apeldorp bleef in gebreke.  Niets voorhanden. De dichtstbijzijnde mogelijkheid deed zich voor in… Enschede! Op zegge en schrijve 80 kilometer van huis! De geraadpleegde zorgverstrekkers stuurden zelfs de huisarts van het kastje naar de muur. De beste man heeft hemel en aarde bewogen om ergens tijdelijk onderdak voor de patiënt te regelen. Tevergeefs. Meer dan thuiszorg kon hij op zo korte termijn niet voor elkaar krijgen.

En dan hebben we het wel over de gemeente waar de lokale overheid uit de losse pols een klein kapitaal aftikt om een complete woon-unit uit de grond te stampen voor hulpbehoevende gasten van de gemeente. De vermaarde evenementenstad op de Veluwe! Ik weet niet hoeveel geld B en W spenderen aan het beveiligen van zo’n Serious Request-poppenkast of de landelijke intocht van Sinterklaas. Een bed voor een ingezetene van de gemeente die daar dringend behoefte aan heeft, is daarentegen niet voorhanden. Niet urgent genoeg.

Hoe urgent de situatie was, blijkt enkele dagen later wel. Het is dat mijn moeder toevallig op 2 januari haar opwachting dient te maken bij de radioloog. In het Gelre Ziekenhuis gaan meteen alle alarmbellen rinkelen. In eerste instantie wordt zelfs gevreesd voor een breuk. Bij nader inzien is ‘slechts’ sprake van een afgesleten heupkom. Niet minder zorgelijk en pijnlijk. Het zorgt voor wel duidelijkheid. Eindelijk. Het is bovendien operabel. Maandag gaat de patiënt al onder het mes en krijgt ze de zo benodigde kunstheup aangemeten.

Voor de tussenliggende dagen wordt stante pede opvang geregeld in Randerode. In tegenstelling tot enkele dagen eerder is in dat zorgcentrum nu plotseling wél een bed beschikbaar. Gelukkig maar dat die afspraak in het ziekenhuis niet pas over enkele weken of misschien zelfs maanden gepland stond. Met al die wachtlijsten in Nederland weet je maar nooit hoe lang de betrokken instanties iemand nog langer laten verrekken.

Door haar eigen halsstarrigheid heeft mijn moeder zelf het verkrijgen van hulp onnodig lang vertraagt. Dat staat buiten kijf. Maar zoals aan elk verhaal kleven natuurlijk ook aan dit verhaal meerdere kanten. Van veel dingen in Nederland begrijp ik sowieso al helemaal niets meer, maar hoe is het in vredesnaam mogelijk dat tijdens eerdere ziekenhuisbezoeken niemand heeft uitgedokterd hoe zorgwekkend de situatie is? Mijn medische kennis valt te verwaarlozen, maar er moet toch zeker een indicatie voor zijn geweest dat het van kwaad naar erger ging met die heup. Als leek lijkt het me toch stug dat het laatste restje van de heupkom door toedoen van de poedersuiker op de oliebollen is verdwenen.

Ongein als dit maakt maar weer eens op pijnlijke wijze duidelijk dat in dit zorgzame land eerst (bijna) ongelukken moeten gebeuren voordat er actie wordt ondernomen.

© RK

4 gedachten over “Urgentie

  1. Karin Janze

    Goed geschreven! Ik zou zeggen doe er je voordeel mee… Want jij bent natuurlijk dubbel erfelijk belast. Ik heb zelf ook goede voorbeelden gezien van hoe het niet moet.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *