Welke standbeelden zullen komende week op de nominatie staan om in de gracht gekieperd te worden? Flipje uit Tiel? Het beeld van de treurende vrouw in Putten? Het Peerd van Ome Loeks? In brons gegoten of uit steen gehouwen hommages aan voormalige lokale voetbalhelden als Aad Mansveld, Epy Drost, Coen Dillen of Jan van Roessel? Jul de Muis? Johnnie Jordaan en Tante Leen? Of misschien zelfs de Dokwerker wel.
Alles dat in Nederland enigszins naar het verleden verwijst moet zo snel mogelijk van zijn voetstuk af. Op last van een groepje jeugdige slachtoffers van ons bloederige koloniale verleden. In hún wereld is geen plaats meer voor symbolen van een verderfelijk systeem dat gekwetste zielen zelfs in coronatijden volop de ruimte geeft om luidkeels aandacht te vragen voor hun eigen diep gewortelde trauma’s en haatgevoelens.
Nou alleen maar hopen dat de Nederlandse beeldenstormers bedachtzamer te werk gaan dan hun gewaardeerde Engelse collega-slopers. De tabloids berichtten vorige week in geuren en kleuren over het treurige voorval waarbij een vredelievende actievoerder bijna geplet werd door het monument dat hij zelf met zijn kameraden aan het omver trekken was. Zoiets pijnlijks wens je niemand toe. Het zal je gebeuren zeg. Verkijk je niet op de gewichtigheid van zo’n statuur. Een wel héél zware last om te moeten dragen. Wie weet, misschien levert het verbranden van aanstootgevende boeken minder risico’s op.
De afgelopen maanden verliepen juist zo rustig en overzichtelijk. En toch dreigt het nu mis te gaan op alle ingestelde eenrichtingspaden. Leven en dood leken in de verziekte lente van 2020 enkel af te hangen van het op peil brengen van de voordien door de regering Rutte zelf kapot bezuinigde IC-capaciteit. Nothing else mattered. Geen oorlogen. Geen stikstofproblemen. Geen files. Geen privé-besognes van Dirk Kuyt. Geen Akwasi. De beroemde rapper kreeg pas op Eerste Pinksterdag zijn podium. Tot hij een nieuw tijdperk inluidde met het in metaforen gieten van woorden op de Dam, was hij mij volslagen onbekend.
Tot thuisstudie gedwongen jongeren vielen in het paradijs van Femke Halsema weliswaar een wandelend koppel lastig, een gast van de overheid stak lukraak een onschuldige Brabander dood, dierenactivisten kwamen ergens op de Veluwe met een vlammend betoog en her en der vlogen wat masten in de fik. Maar daarmee hebben we het wel gehad. Futiliteiten. Nauwelijks de moeite van het vermelden waard.
Vanaf het moment waarop de burgemeester van Amsterdam openlijk afstand nam van de coronaregels, is het hek van de dam. Sindsdien neemt de verwarring steeds verwarrendere vormen aan. Het maakt de geloofwaardigheid van zowel gemeentebesturen als de regering niet geloofwaardiger. Door een in allerijl in elkaar geflanste noodwet er doorheen te jagen om de anderhalvemeterdictatuur te legitimeren, kan minister De Jonge de lont weleens definitief in het kruitvat steken. We hoeven nu alleen nog maar te wachten totdat een overenthousiaste boa met iets té veel geweld zijn fonkelnieuwe wapenstok gaat uitproberen in de nek van de verkeerde demonstrant. Dán gaat de knuppel onherroepelijk in het hoenderhok!
De misschien wel voornaamste les van de afgelopen weken is dat coronaproof-demonstreren in Nederland meerdere gedaanten kent. De ene demonstrant krijgt overduidelijk meer privileges dan de ander. Raar maar waar. De politie voerde een handjevol tegenstanders van de ingestelde restricties onlangs in Den Haag zonder pardon en met het nodige machtsvertoon met bussen af. ME’ers wachtten protesterende kermisexploitanten al op de A12 op. Maar de militante meelopers die de moord van een donkere man door een blanke politieagent in de VS aangrijpen om hun afkeur tegen alles dat blank is te ventileren, lijken boven elke wet verheven. Met alle gevaren voor de volksgezondheid vandien.
Het onbegrip daarover van al diegenen die de afgelopen weken dierbaren met een minigezelschap naar het kerkhof moesten brengen, lijkt me wel enigszins voorstelbaar. Those lives don’t seem to matter. De woede van iedereen die beboet werd vanwege het niet naleven van niet zelden belachelijke coronaregels, is ook heel goed te begrijpen. De willekeur. Afwijkende regels bij het samenscholen van grote groepen. Er valt zo langzamerhand geen pijl meer op te trekken.
Ik kan me moeilijk voorstellen dat iemand buitensporig politiegeweld niet verafschuwt. Zoiets gebeurt nochtans niet alleen in Donald Trumpland. Noch treft het alleen Afro-Amerikanen. Zodra het anti-zwartenpietenfront vervolgens de regie opeist van het protest, ben ik er al helemaal klaar mee. Doen deze extremisten niet precies datgene waar zij zelf iedereen met licht getint vel voor uitmaken? Geen White Power. Ongetwijfeld wel veel white powder. Verruimt de geest. Spoelt de hersenen.
De rekruten om hun boodschap te laten verkondigen worden wel steeds jonger. Ontroerend hoe zo’n meisje van 14 jaar bijna heel Dronten mobiliseert op het dorpsplein. Zóveel levenservaring. Zóveel wijsheid. Maar goed dat ik niet zo sentimenteel ben aangelegd, anders schoot ik vol van zulke bevlogen kindsoldaten. Met een mondkapje op blèren voor gerechtigheid. Nog niet eens haar op de rug. Des te meer op de tanden. De beroepsdemonstranten van nu. De politici van morgen. Hún toekomst. Hún land. Hún leed. Hún gelijk.
Misschien moet het kabinet op korte termijn speciaal voor deze groep ook maar een noodwet in elkaar draaien. Om de stemgerechtigde leeftijd in Nederland te verlagen. Laten we zeggen vanaf Groep 8 van de basisschool. Dan kan iedere jongvolwassene van een jaar of 11 officieel z’n zegje doen en zonder excuses z’n voorkeur uitspreken voor Jesse Klaver. In zo’n geval mag ook de meerderheid van de demonstrerende minderheden écht meepraten. Nu roepen ze maar wat en slaken ze met militaire dril allerlei Engelstalige kreten waarvan the dogs will lose their appetite, zoals de vertaling op z’n Van Gaals zou luiden. Waarom schreeuwen die mensen hun leuzen niet gewoon in het Nederlands? Het komt allemaal zó geforceerd over.
Ik heb wel te doen met die arme meneer Akwasi. Het is ‘m allemaal een beetje te veel geworden. Valt niemand trouwens de overeenkomsten op tussen meneer Akwasi en de president van de Verenigde Staten? Wie niet beter weet, zou hem maar zo voor een buitenechtelijke zoon van Donald Trump kunnen houden. Het geraaskal. De onverdraagzame taal. De vooringenomenheid. Het tweetgedrag. De gelijkenissen zouden bijna vragen om een dna-test. En dan te bedenken dat een soortgelijk vergrijp voor elke bleekscheet onherroepelijk stront aan de knikker betekent. Een levenslang stadionverbod bij FC Den Bosch. Misschien zelfs wel een gevangenisstraf. Niemand moet het in Nederland wagen op een voetbaltribune in metaforen te praten over een grondige verbouwing van het gezicht van ’s lands langst dienende pakketbezorger.
De gespierde taal kwam wel erg rottig uit de strot van de woordkunstenaar, zoals meneer Akwasi zichzelf noemt. Verder schijnt het een aardige man te zijn. Niets dan lof over de creatieve duizendpoot. Niet iedereen is het gegeven om van opruien z’n beroep te maken. Hij houdt er zelfs een eigen manager op na. Zou dat een soort huisslaaf zijn? Zo’n privilege is normaal enkel voorbehouden aan welgestelde blanken. Maar niet getreurd. De edelmoedige meneer Akwasi voelt zich niet te groot om van het pad geraakte mensen met een lichte huidskleur herop te voeden. Zijn wijze levenslessen maken elk slachtoffer gegarandeerd een totalere mens dan Louis van Gaal in zijn succesjaren heeft ontwikkeld. Zonder tegengeluid monden zulke projecten vanzelf uit in een totalitair systeem.
Optimisten opperen dat de coronacrisis mogelijkheden schept. Een ideale gelegenheid om onze verrotte maatschappij voor eens en altijd te zuiveren van uitwassen zoals incestueus bestuurdersvolk. Zou het echt? Ongeacht de hoeveelheid standbeelden die leden van kleurrijke clubjes besmeuren, zie ik die aloude VOC-mentaliteit niet zo gauw verdwijnen. Zo’n Femke Halsema is een perfect voorbeeld van hoe de baantjescarrousel in Nederland werkt. Commissariaatje hier. Toezichthouderschapje daar. Weinig doen, maar wel flink cashen en de eigen vriendjes en vriendinnetjes in het zadel houden. Ons kent ons. Ons dekt ons. Voor wat hoort wat.
De happy few krijgt in de nabije toekomst hooguit een wat bonter karakter. Nadat zij de geschiedenis naar eigen inzichten hebben herschreven, dringt de elite van de huidige protestbeweging vroeg of laat vanzelf zelf door tot het establishment. Geen revolutie, maar een niet te stoppen maatschappelijke evolutie. Wie het hardst schreeuwt, vindt vanzelf gehoor, zo blijkt. Na het etnisch profileren breekt de tijd aan van het etnisch profiteren. Voor mijzelf als blanke vijftiger zal dat de perspectieven op de arbeidsmarkt nóg verder doen verslechteren. Voor meneer Akwasi en zijn strijdmakkers breken gouden tijden aan.
Het kan maar zo zijn dat we onze eigen Amsterdamse Martin Luther King ooit terugzien op het Eurovisie Songfestival namens het land dat hij zo veracht. Met een sinterklaasrap. Zo komt zijn droom ook uit. Douze points pour l’artiste des mots! Misschien beloont toekomstig minister-president Klaver meneer Akwasi wel met een eigen monument op de Dam. Naast dat van Idi Amin, ook zo iemand die met veel bravoure invulling gaf aan gekleurd machtsdenken. Wie niet luistert, wordt in hapklare brokken aan de krokodillen gevoerd.
Nee, doe mij dan maar de krokodillentranen die momenteel voor zoveel afleiding zorgen van het coronaleed. Er wordt heel veel geroepen, maar waar praat iedereen werkelijk over? Zichzelf serieus nemende media mogen de zogenaamde volkswoede best eens vanuit een wat breder perspectief bekijken. Maken zij de protestacties van meneer Akwasi en zijn makkers niet veel groter dan ze zijn? Zelfs thuiswedstrijden van PEC Zwolle trekken meer publiek dan de drukst bezochte BLM-demonstratie in Nederland. In de jaren ’80 ging bijna een half miljoen Nederlanders de straat op om te demonstreren tegen kernwapens. Dán praat je over aantallen die ergens toe doen.
Bestaan er in Nederland nog wel kritische mediavertegenwoordigers? Of is het carrière-technisch veiliger om te knielen voor de Yuppen die het voor het zeggen hebben? Bestaat het hedendaagse journaille alleen nog maar uit papegaaien, zoals de trainer van Bayer Leverkusen al zijn hele carrière roept? Nee, ik ben niet objectief. Het klopt. Maar objectiviteit bestaat niet.
Hoeveel mensen met een donkere huidskleur werken er trouwens op de redacties van De Stentor en al die andere kranten die zo hard meehuilen met de slachtoffers van al die schijnheilige witte hoofdredacteuren?
© RK