Aan het einde van ieder jaar breekt de tijd aan voor bezinning. Vooruit dan maar, bij deze. Ga er maar even goed voor zitten en laat het op je inwerken. Het is niet bijster positief wat ik te melden heb, zeg ik er maar meteen bij. Ik word er niet bepaald vrolijk van als ik voor mezelf de balans opmaak van 2019. Na het fiasco met de internetkrant Sport055 kostte het me opvallend veel moeite de draad weer op te pakken. Uiteraard moet ik dat mezelf aanrekenen. Ik moet me tegenwoordig immers overal schuldig over voelen, zelfs wanneer ik geen enkel benul heb waar het over gaat. Nog zo’n jaar, nee dank je. Ik moet er niet aan denken, alsjeblieft niet.
In zekere zin heb ik wel bewondering voor mensen die erin slagen van klagen hun beroep te maken. Je moet toch wel wat in je mars hebben om iemand met andere opvattingen te mogen minachten en daar nog voor betaald te krijgen ook. Nederlanders en medelanders doen mij hoe dan ook steeds weer versteld staan van wat zij allemaal op hun lever hebben. Knap hoe zoveel deskundigheid, veelzijdigheid én tegenstrijdigheid zich op zo’n klein stukje aarde verdraagt. Als wereldkampioen vierkante millimeter zeiken, zoals Van Kooten en De Bie heel lang geleden de spijker op de kop sloegen, blijven ‘we’ wereldwijd onovertroffen. Je moet er niet aan denken dat elke zuurpruim die een fles azijn in zijn kerstpakket kreeg, gestikt is in het goedje. Dan blijft er weinig te zeuren over.
Om me heen kijkend kom ik vooral tot de conclusie dat je tegenwoordig vooral goed moet kunnen toneelspelen. Gladde tongen schoppen het ver. Roepen wat anderen willen horen. Braaf in de maat meelopen. In onze wereld van schijntolerantie scoor je met vermeend idealisme en een open mind. Ik acht veel Nederlanders en medelanders ook best in staat om hun autistische dochtertje schaamteloos te exploiteren ten behoeve van het klimaat. Je hoeft het wilsonbekwame kind alleen maar een huilverhaal af te laten steken over boze mannen die haar toekomst verneuken. Bingo! Kassa! Zielig doen verkoopt. Zet er een goed geoliede marketingmachine achter en de miljoenen stromen binnen. Hoe meer likes hoe beter.
Zelf doe ik het al een leven lang verkeerd. Ik slaag er maar niet in om de juiste toon aan te slaan. In het afsteken van verkooppraatjes voor eigen parochie ben ik niet zo bedreven. Ik hoef niet te proberen om degenen die mijn toekomst om zeep hebben geholpen publiekelijk ter verantwoording te roepen. Dan word ik ongetwijfeld terstond in een dwangbuis afgevoerd. Wanneer ik overweeg per catamaran naar de volgende uitwedstrijd van het Nederlands elftal te reizen, komt me dat vast en zeker te staan op een levenslang stadionverbod van de statementmakers bij de KNVB. Ik mag vooral niet klagen, ik weet het. Ik moet zwijgen. Ik moet klakkeloos accepteren hoe mijn perspectief op de arbeidsmarkt steeds verder verslechtert en potentiële werkgevers de voorkeur geven aan meer buigzame types.
Een vreselijke ziekte rukte een van de weinigen van wie ik wat aannam in het voorjaar onbarmhartig uit het volle leven weg. De dood moest opsodemieteren, zo verwoordde hij de oneerlijke strijd die hij voerde in het hartverscheurende boek dat hij schreef over zijn ziekte. Het mocht niet baten. Richard had het opvallend vaak bij het rechte eind. Ik deel veel van de zorgen die hij had over de toekomst. Van hem leerde ik ook om mezelf zo nu en dan een spiegel voor te houden. Als ik kijk naar hoe het anderen vergaat, heb ik in veel opzichten inderdaad weinig recht om te klagen. Ik ben gezond, ik ben fitter dan ik in jaren geweest ben, ik heb een dak boven mijn hoofd en kan zo nu en dan eens ergens een voetbalwedstrijd gaan bekijken. Ik ben niet zo materialistisch ingesteld. Ik hoef niets steeds meer. Ik ben met weinig tevreden.
Je zult daarentegen maar tot de slachtoffers behoren van die Toeslagenaffaire. Die mensen zitten pas echt in de shit. Duizenden gedupeerden door toedoen van de Belastingdienst. Hun levens compleet verwoest. Leuker kunnen ze het niet maken… Ik kan nu niet schrijven dat degenen die dat op hun geweten hebben thuishoren achter slot en grendel, al is het alleen maar omdat zulk gajes helemaal geen geweten heeft. Die gaan zonder blikken of blozen over lijken. En in een land als Nederland worden ze vervolgens met stille trom weggepromoveerd en krijgen ze waarschijnlijk nog een zak geld mee voor de moeite. Er stapt dan weliswaar een staatssecretarisje op, maar die kan ongetwijfeld gebruik maken van een riante wachtgeldregeling. Ondertussen belonen de hoofdverantwoordelijke Godfathers zichzelf, alsof er niets aan de hand is, met vette eindejaarsbonussen en vreten ze zich misselijk aan de gevulde hertenreet. Eet smakelijk!
In het recht praten wat krom is blinken Nederlanders en medelanders uit. Zelfs veel verstokte moslims zijn in Nederland vaak roomser dan de paus. Elke gekwetste ziel creëert zijn eigen podium. Sinds sociale media ons al door en door verrotte leefklimaat verder vergallen, lijkt het einde zoek. Lees alle verwensingen die ongeletterden afvuren op vijandig gezinde elementen er maar eens op na. Wie een beetje verder kijkt dan de eigen neus lang is, kom dan al gauw tot het besef hoeveel schade het kapotbezuinigen van het onderwijs en de geestelijke gezondheidszorg berokkent aan de intermenselijke verstandhoudingen in ons wonderbaarlijke polderparadijs.
Totdat het vroeg of laat volledig uit de klauwen giert. Je zult als ouder maar geconfronteerd worden met zo’n internetfilmpje waarin een twintigtal van die schattige jochies op het hoofd van jouw kind staat te dansen. ‘Jongeren’ moeten we de lieve knulletjes noemen van een structureel wegkijkende overheid. Generaliseren mag niet. Maar als ik dan beelden zie van hoe andere jongeren een Sinterklaas en zijn knecht ergens over straat jagen en de meest vreselijke ziektes toewensen. Tsja,… Iedereen moet abnormaal gedrag maar normaal vinden. En alle politieke breedbekkikkers maar kwaken over normen en waarden. Eerlijk gezegd kan ik steeds minder corrects ontdekken aan al die zogenaamde politieke correctheid.
Men draagt mij weleens na dat ik niet altijd even vriendelijk reageer op wat ik al dan niet lees in de krant bij ons in het dorp. Dat klopt, dat spreek ik niet tegen. Maar als ik me ergens boos over maak, gebeurt dat nooit zonder een reden. Ik ben nooit zomaar afgeknapt op mensen die zichzelf nogal oprecht en integer vinden. Waar ik vooral slecht tegen kan, is wanneer afspraken niet worden nagekomen. Daar is mijn afkeer tegen wat tegenwoordig De Stentor heet ooit mee begonnen.
Toen mijn jaarcontract als sportverslaggever bij de Apeldoornse Courant zou worden omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, werd ik nogal ruw met de neus op de feiten gedrukt. Zóú, ja. Want ondanks naar het zich liet aanzien waterdichte toezeggingen gebeurde het niet. De hoge heren ontdekten namelijk een maas in de wet. Door me een maand op onbetaald verlof te sturen was het wettelijk toegestaan om mij nogmaals af te schepen met een jaarcontract. Aldus geschiedde. Geweldig, zo’n werkgever. Dat mag best weleens gezegd worden. Heerlijk, zulke eerlijke mensen. Mijn steun en toeverlaat. Ja, ja.
Daar stond ik dan met m’n goeie gedrag. Dag en nacht liep ik me het vuur uit de schoenen voor de hele pleurisbende. Werkweken van meer dan 60 uur waren eerder regel dan uitzondering. Voor een salarisje van nog geen 2000 gulden netto in de maand. Guldens, ja. Geen euro’s. Joh, ik hoef me in Nederland niet eens seksueel te laten misbruiken om me te mogen laten naaien waar ikzelf bijsta. Het enige verwijt dat ik mezelf bijna dertig jaar later kan maken, is dat ik toen niet meteen het bijltje erbij neer heb gegooid, dat ik de heren niet heb laten weten dat ze mijn rug op konden met hun poxy baantje. Naïef als ik was (en misschien altijd wel ben gebleven), liet ik het allemaal over mijn kant gaan. Als het werk dat je doet je plezier en voldoening schenkt, houd je je oogkleppen op en ga je vrolijk verder waarmee je bezig bent.
Meest ontnuchterend vind ik dat mensen met wie ik nooit gewerkt heb of die ik in veel gevallen zelfs nooit heb gesproken een mening over mij verkondigen. Die beoordelen of veroordelen mij, terwijl ze me niet eens kennen. Ik kan mijn kortstondige terugkeer bij De Stentor, ook alweer bijna tien jaar geleden, gerust als een treurig voorbeeld aanhalen van de heersende vooringenomenheid bij deze of gene. Ik ging destijds weer stukjes schrijven voor de sportredactie. Niet iedereen stelde dat op prijs, zo ervoer ik al gauw. Er was er eentje in het bijzonder die nogal zijn bedenkingen had jegens mijn persoon.
Mij er zelf op aanspreken doen zulke lui niet, maar naar ik begreep associeerde de persoon in kwestie mijn gemillimeterde coupe met bepaalde politieke denkbeelden. Tsja, ik kan moeilijk ontkennen dat ik al sinds jaar en dag met zekere regelmaat de tondeuse in standje 1 of 2 over mijn hoofd haal. Met politieke gezindte of voorkeuren heeft dat verder niets te maken. Ik bezondig me er enkel uit praktisch oogpunt aan. ‘Onderhoudstechnisch’ is het eenvoudigweg makkelijk als er weinig haar zit om het niet elke ochtend in model te hoeven brengen. Meer hoeft iemand daar dus niet achter te zoeken. Het hieruit vooruit vloeiende ‘negatieve referentiekader’, dat vind ik wel een mooie omschrijving al zeg ik het zelf, achtervolgt me echter wel tot aan de dag van vandaag. Bittere realiteit. Om persona non grata te worden is niet zo moeilijk, maar jezelf weer van dat etiket te verlossen blijkt nagenoeg onbegonnen werk.
Probeer je maar eens te verweren tegen dat soort onzin. Het is nergens op gebaseerd, toch gaat het vaak een heel eigen leven leiden. Ben je eenmaal gebrandmerkt, dan draag je zo’n schandvlek de rest van je leven mee. Ga er desondanks vooral niet met gestrekt been tegenin. Daaraan heb ik me helaas vaker dan verstandig bezondigd. Zoiets helpt ook niet echt. Maak je je boos, dan krijg je nota bene zelf vaak de zwarte piet toegespeeld. En iedereen weet dat in Nederland geen gevoeliger gespreksonderwerp bestaat dan Zwarte Piet. Er is niets dat de open zenuw van de Nederlandse samenleving treffender bloot legt dan het belachelijke gedoe om het knechtje van een goedheiligman. Nee, Engeland is zeker niet het engste land in Europa.
Ik kan gerust zeggen dat het behoorlijk deprimerend is dat ik niet meer mag doen waar ik goed in ben. Toch ben ik voor mezelf het punt van moedeloosheid al lang en breed gepasseerd. Ik berust er inmiddels in offside te staan. Het heeft weinig zin om me er langer over op te winden. Wie tegen windmolens vecht, riskeert vroeg of laat een gevoelige klap van de wieken te krijgen. Zo’n klap kan hard aankomen. Bijzonder pijnlijk. Ik zal me ongetwijfeld zelf buitenspel hebben gezet. Anderen mag ik tenslotte nooit iets te verwijten. Ik ga bijna denken dat ik voor alles dat misgaat op de wereld persoonlijk verantwoording draag. Voor alles en iedereen moet ik begrip opbrengen, maar zelf ik stuit alleen maar op onbegrip. Het voelt vaak dat iedereen zich onrechtvaardig behandeld mag voelen, behalve ik-zei-de-gek zelf. Een erg benauwend gevoel. Maar goed, aan zelfbeklag mag ik uiteraard niet doen. Dát is een exclusief voorrecht voor anderen.
Eerlijke kansen krijgen, hou alsjeblieft op zeg. Kennis, ervaring of kwaliteiten doen in Nederland helemaal niet ter zake. Wie herinnert zich niet die treiterende vlogger die een aantal jaren geleden met zijn vriendjes een complete woonwijk terroriseerde? De hoofdredacteur van het onvolprezen Algemeen Dagblad beloonde het criminele etterbakje destijds met een baan voor zijn misdragingen. Verbinding creëren, noemen ze zoiets dan. Zelf heb ik ondanks al mijn jeugdzonden nooit iemand bij een supermarkt van een fiets afgeschopt, dat gefilmd en online gezet. Misschien moet ik het ook maar eens uitproberen. Met een camera in de aanslag stennis schoppen bij de Dekamarkt op het Ordenplein. Misdaad loont in Nederland, zo blijkt wel.
Ik ben wel benieuwd naar hoe het die columniste is vergaan die een jaar of twee geleden door het AD/De Stentor werd bedankt voor bewezen diensten toen ze de slachtoffers van de MH17-ramp en hun nabestaanden iets té opzichtig schoffeerde. Met zoveel openheid bracht ze de hoge heren van de Persgroep toch wel erg in verlegenheid. In zo’n geval valt niet het hoofd, maar meteen het doek. Op momenten waarop de jongedame in kwestie wel wat rugdekking kon gebruiken, lieten haar superieuren haar vallen als een baksteen. Nogal hypocriet. Of juist kenmerkend voor Nederland? Kenmerkend voor het bedrijf in kwestie? Als puntje bij paaltje komt, laten ze iedereen stikken.
Haar talenten hield ze goed verborgen. Alles draait vandaag de dag om de verpakking, niet om de inhoud. Deze jongedame sloeg bijna evenveel wartaal uit als dat meisje met die mooie achternaam bij die huis-aan-huis krant voor wie ik zelf ook tweeënhalf jaar lang mijn weekenden heb verkloot. Voor de ordinaire lezer zijn hun hersenkronkels meestal moeilijk te doorgronden. Toch krijgen de dames alle ruimte om te bewijzen dat ze weinig zinnigs te melden te hebben. Girls power! Gelukkig weet Eus als ons nationale geweten van geen ophouden. Go Ahead Eagles-supporters hebben bij mij sowieso een streepje voor.
Voor mij is goed goed en slecht slecht. Maar kritiek leveren is uit den boze. Door andermans tekortkomingen aan te stippen stuit je in onze hedendaagse jammercultuur op nogal wat gevoeligheden. Haal het vooral niet in je hoofd om een voetballer die als een kip zonder kop over het veld rent bij een willekeurig derdeklasamateurclubje te adviseren dat hij beter kan gaan dammen. Voor je het weet, ontvriendt zo’n vriendelijke knul je op Facebook. Verschrikkelijk toch. Schokkend. Iets ergers kan ik me nauwelijks voorstellen. Het incasseringsvermogen van de jeugd van tegenwoordig is niet meer wat het ooit geweest is. De kids van nu verdragen weinig.
Ik denk weleens aan hoe mijn leven was verlopen zonder dat een ondoordringbaar woud aan regeltjes onoverkomelijke hindernissen had opgeworpen om de relatie met mijn voormalige Cubaanse vriendinnetje in stand te houden. Misschien was ik dan al wel meer dan een kwart eeuw gelukkig getrouwd geweest. Met een paar prachtige halfbloedjes als resultaat. Met het vrolijke karakter van la madre, met de koppigheid van pa. Mooiere kinderen kan ik me nauwelijks voorstellen. Het mocht helaas niet zo zijn. Achteraf bekeken had ik wellicht beter mijn hart kunnen verliezen aan een lieve en zorgzame vrouw met IS-sympathieën. Maar ja, dat is weer niks voor mannen met een gevoelige keel. Een klassiek geval van wenn, falls und aber, zoals ze het in Duitsland zo mooi uitdrukken. Als, als, als…
Ik lach altijd maar om mensen die anderen te pas en te onpas op hun plaats menen te moeten zetten. Het is goed om te kunnen relativeren, maar op een gegeven moment ben je uit-gerelativeerd. Op zo’n moment krijgt zelfs relativeren iets relatiefs. Het leven bestaat uit keuzes maken. Zodra er echter niets meer te kiezen valt, dan houdt alles op. Ik ben daarom in 2019 maar gestopt met solliciteren. Verspilde moeite, tijd en energie. Ik schat dat het inmiddels al wel weer een maand of vier geleden is dat zo’n vriendelijke jongedame van Randstad beloofde z.s.m. contact met me op te nemen. Zelfs het fatsoen opbrengen om terug te bellen is al te veel gevraagd. Wanneer iemand met zo’n topfunctie blijkbaar al vindt dat ik niet deug, dan werkt dat behoorlijk demotiverend. Kennelijk kan ik nóg minder dan mensen die helemaal niks kunnen. Het stemt wel tot nadenken.
Op de dag waarop de optimisten die nog wél naar de stembus gaan Jesse Klaver als minister-president kiezen, kunnen we beter alle dijken in Nederland doorsteken. Groen heet de kleur van de hoop te zijn. Op dat abjecte clubje van the rising star van het politieke spectrum hoeven mijn 83-jarige moeder en leeftijdgenoten hun hoop nochtans niet te vestigen. De nieuwe heup waar mijn moeder om zit te springen kan ze op haar buik schrijven wanneer de groene redders van het universum hun zin doordrijven. Jesse en zijn wereldverbeteraars zien bejaarden vooral als kostenposten. Lastposten. Net zo lang volstoppen met Prednison totdat ze helemaal niet meer op de benen kunnen staan, luidt het recept.
Bij onze oosterburen winden de klimaatspijbelaars van het hoogdravende gezelschap Fridays for Future, uit diezelfde hoek dus, er geen doekjes om. Enkele dagen voor de Kerst stelden deze griezels in een tweet doodleuk dat hun grootouders moeten zwijgen. Hun grootouders leven namelijk over niet al te lange tijd toch niet meer. Dát is dus onze toekomst. Dát wil de wereld van de ondergang redden. Bedenkelijke mentaliteit. Niet erg vriendelijk. Weinig compassie met anderen. Wie geen deel uitmaakt van zo’n incestueuze kliek wordt rücksichtslos afgedankt. Niet alle onverdraagzaamheid wordt geïmporteerd. En Duitsers hebben natuurlijk sowieso een reputatie laag te houden. Het is maar goed dat ten tijde van Joseph Goebbels nog geen twitter bestond. Zonder het gif waarmee deze gedrochten de planeet verzieken zou de leefbaarheid op aarde beduidend aangenamer zijn, zo veronderstel ik.
Neem het me maar niet kwalijk als ik het misschien iets te ver doordrijf. Wanneer je té veel tijd hebt om na te denken, maalt er soms van alles door het hoofd. Ik moet mijn frustraties toch ergens kwijt. Ik schrijf het daarom maar van me af. Met hier en daar een beetje zelfspot tussen de regels door. Daar doe ik niemand kwaad mee. Stel je voor dat ik openstaande rekeningen persoonlijk moet gaan vereffenen. Dan kan het weleens erg bloederig aflopen. Daar krijg je dan ook weer zo’n smeerboel van. Ik heb echt te doen met al die mensen die om de een of andere reden mijn bloed wel kunnen drinken. Toch hebben ze het er vast en zeker zelf naar gemaakt als ik ooit de moeite heb genomen om op hun gevoelige tenen te trappen. Voor wat hoort tenslotte wat, zal ik maar zeggen. Actie, reactie. Sorry dat ik besta.
Misschien moet ik mezelf in 2020 eens afleren om van me af te schoppen. Maar ja, in ja en amen zeggen ben ik nooit zo bedreven geweest. Ach, ik vermaak me wel zolang het nog duurt. Een happy end bestaat toch alleen maar in films en in Dominicaanse massagesalons. Met het EK voetbal in aantocht is er in 2020 tenminste nog iets om naartoe te leven. Gelukkig komt het einde steeds dichterbij. Ik denk er steeds vaker aan hoe heerlijk rustgevend het moet zijn om te gaan slapen en nooit meer wakker te worden. Al behoort depressief worden ongetwijfeld ook tot de exclusieve rechten van de beroepsklagers en hun volgers. Ik moet het al tien jaar doen met de dooddoener dat ik positief moet blijven. Onze innig geliefde minister-president verkondigt te pas en te onpas hoe goed het gaat in dit fantastische land. En zoals iedereen die het wil geloven weet liegt onze grote leider nooit…
Ik hoop dat het elk van jullie voorspoedig vergaat en dat iedereen aan de vooravond van 2020 wat minder pessimistisch tegen het leven aankijkt dan ik. Probeer er wat moois van te maken, neem lieden die zichzelf té serieus nemen niet al te serieus en blijf vooral lachen! Ik hoop oprecht dat iedereen krijgt wat hij of zij verdient.
GELUKKIG NIEUW JAAR – HAPPY NEW YEAR – ALLES GUTE IM NEUEN JAHR – FELIZ AÑO NUEVO – BONNE ANNÉE
© RK